Wij zijn een stichting met als doel kinderen uit een radioactief besmet gebied in Wit-Rusland een verblijf van ca 7 weken in Nederland te geven om hun weerstand te verhogen en hun gezondheid een goede impuls te geven.
Wij zijn als plaatselijke stichting verbonden aan het Landelijk Platform Hulp Tsjernobylkinderen (LPHT). De Stichting Hulp Tsjernobylkinderen Mussel-Onstwedde is in 1997 zijn werk begonnen als een werkgroep van het Landelijk Platform Hulp aan Tsjernobylkinderen.
Om juridisch wat meer bescherming te hebben voor de bestuursleden is in 2000 de werkgroep omgezet in een stichting.
Het doel van de Stichting is het verlenen van financiële en materiële hulp aan kinderen uit het door de Tsjernobylramp getroffen gebied in Wit-Rusland, de mogelijkheid geven tot geestelijke en lichamelijke aansterking van de kinderen bij gastgezinnen en verder alles wat dat kan bevorderen.
De eerste groep van 30 kinderen uit Wit-Rusland is in de periode januari/februari 1998 zeven weken in gastgezinnen in onze dorpen geweest. Sindsdien zijn er meerdere groepen kinderen geweest. Het laatste project was in januari-februari 2011. Foto’s van dit project zijn nog op deze site te zien.
De groepen zijn vergezeld van een of twee onderwijzeressen en een Engels (of soms zelfs Nederlands) sprekende tolk.
’s Morgens volgen de kinderen hun normale schoolprogramma en ’s middags zijn vaak andere activiteiten georganiseerd.
De stichting bestaat op dit moment uit:
Friedrik Wever – Voorzitter
Albertine Migchels – Secretaresse
Janny Fennema – Financiën
Henk van der Heide – P.R.
Margreeth Wubs – Gastouders
Martine Hoekzema – Gastouders
Ard Luring – Activiteiten
André Moorlag – Activiteiten
Tsjernobyl
Inhoud:
1. Voorwoord:
In april 1986 gebeurde er een ongeluk met de kerncentrale in Tsjernobyl , door dat ongeluk is er een grote hoeveelheid radioactiviteit vrijgekomen. De kerncentrale staat dan wel in de Oekraïne, maar het meeste van de radioactiviteit is terecht gekomen in buurland Wit-Rusland. Daarom worden er ook kinderen uit Wit-Rusland naar Nederland gebracht om aan te sterken, dit is nodig omdat de radioactiviteit daar nog steeds in de grond zit en erg slecht voor de gezondheid is. De mensen in de besmette gebieden leven niet alleen ongezond, maar leven ook nog eens in armmoede. Hoe dit allemaal heeft kunnen gebeuren zal duidelijk worden in de volgende hoofdstukken. Ook zal er informatie te vinden zijn over de stichtingen die kinderen uit de besmette gebieden naar Nederland halen.
2. Tsjernobyl
Tsjernobyl is een dorpje in de Oekraïne, vlakbij de grens van Wit-Rusland. Het dorpje telde voor 26 april 1986 ongeveer 12.500 inwoners. Ook ligt Tsjernobyl aan de rivier de Pripjat, wat zeer gunstig is om een kerncentrale te bouwen, omdat het water voor de koeling kan gaan zorgen. In de jaren 60 besluit de regering van de toen nog Sovjet-Unie om 15 kilometer buiten Tsjernobyl een kerncentrale te bouwen, die voor stroom kan gaan zorgen aan de grote steden zoals Kiev. Het werd een grote centrale en al gauw werd op een 3 kilometer afstand het dorp Pripjat gebouwd voor de vele werknemers. De centrale zal uit 6 reactoren gaan bestaan waarvan er uiteindelijk maar 4 in gebruik zijn genomen. De kerncentrale maakt stroom door water te verwarmen en de stoom daarvan zet een grote turbine in werking wat stroom geeft, het is wel een beetje te vergelijken met een fietsdynamo. Om dat water warm te krijgen is er een warmtebron nodig, dit word in een kerncentrale gemaakt door atoomkernen (uranium) te splijten. Dit word in een beschermde ruimte gedaan omdat het radioactief is. In de kerncentrale moet altijd alles goed in de gaten gehouden worden of alles nog goed gaat, zodat als er wat mis gaat men er op tijd bij kan zijn. Veiligheidsystemen houden ook alles in de gaten en mocht bijvoorbeeld het water te warm worden, dan kan het systeem het herstellen. Om te kijken of alles het nog goed doet worden er ook testen uitgevoerd, 1 van die test is om te kijken wat er gebeurt als de stroom in de centrale uitvalt, dus ook de veiligheidsystemen worden uitgezet.
Hoe lang kan de generator stroom blijven geven als alles uit is, was de vraag.
3. Het ongeluk
Hoe lang blijft de generator stroom geven als alle stroom uit is? Dat experiment werd getest op vrijdag 25 april 1986 in reactor 4 van de kerncentrale. Tijdens het uitoefenen van deze test gingen verschillende dingen fout en werd er een te hoge druk opgebouwd in de reactor. Tijd om het te stoppen was er wel, maar de leidinggevende besloten om de test door te zetten met fatale gevolgen. Door de druk ontstond er op 26 april 1986 een explosie wat een gat maakte in het reactorgebouw. Hierdoor konden alle radioactieve stoffen naar buiten gaan. De radioactiviteit verspreide zich snel in de lucht en omdat er ook nog een brand woede, steeg de radioactiviteit met de rook wel tot zoon kilometer de lucht in. De wind stond die dag richting Wit-Rusland en daar kwam dan ook de meeste radioactieve straling terecht. Tijdens de explosie zijn er maar 2 medewerkers van de centrale omgekomen. Verschillende brandweer korpsen waren snel ter plaatse om het vuur te blussen. Hoewel de brandweer op dat moment niet volledig beschermd was tegen de grote hitte en de vele radioactiviteit die er toen vrij kwam, probeerden ze toch de brand te blussen. Omdat de rivier de Pripjat in verbinding staat met de centrale, kwam er al gauw besmet water bij uit de centrale, waardoor het grondwater in de weide omgeving werd besmet. Ongeveer 30 uur na de explosie werd de bevolking van Pripjat en andere omliggende dorpjes geëvacueerd. Later werd een gebied van 30 kilometer rondom de centrale geëvacueerd en is tot op de dag van vandaag verboden terrein. Enkele dagen na het ongeval werd in de kerncentrale van Zweden een verhoogd stralingsniveau gemeten, later kwam een deel van de straling in Nederland terecht en zelfs in Turkije werd een verhoogd stralingsniveau vastgesteld. Door de hoge straling tijdens de brand zijn ongeveer 30 mensen omgekomen, onder andere ook brandweerlieden. Voor de andere mensen in de besmette gebieden leid de straling tot een verhoogde kans op ziekte zoals kanker. Ook worden mensen nu nog ziek van de straling en uiteindelijk sterven ze eraan.
4. De hulp
Hulp vlak na het ongeval was er nauwelijks, mede doordat men niet wist welke gevolgen de ramp zou gaan hebben. Uit onderzoek is gebleken dat kinderen in de besmette gebieden een hogere kans op ziekte hebben dan kinderen uit gezonde gebieden. Zo is bijvoorbeeld schildklierkanker een veel voorkomende ziekte in besmette gebieden. Ook worden er kinderen geboren met een lichamelijke afwijking ten gevolge van de ramp. Voor de ramp moest Wit-Rusland het veel hebben van de landbouw, men kon producten verkopen aan andere streken en zo ontstond er een goede handel. Doordat na de ramp alle landerijen en wateren zijn besmet wil niemand nog producten uit besmette gebieden kopen en dit heeft grote gevolgen voor de inwoners van de kleine dorpjes. Zo word het ook moeilijker om producten in te kopen en men is genoodzaakt om de besmette gewassen te eten die ze zelf verbouwen. Ook omdat er een tekort aan geld is, kunnen de mensen niet uit de besmette gebieden verhuizen. Hardt werken voor weinig geld is de oplossing voor sommige mensen die proberen het beste er van te maken, anderen raken aan de drank. Kinderen uit de besmette gebieden gaan normaal gesproken wel naar school en als er geld is kunnen ze verder studeren in gezondere streken. Wat wordt er door andere landen gedaan om de mensen daar te helpen? Andere landen helpen bijvoorbeeld mee voor een oplossing voor de nog steeds lekkende centrale, zo word er nagedacht om over de centrale een beschermlaag te plaatsen die de straling tegen kan gaan houden. Ook worden er door andere landen onderzoeken gedaan naar de nog aanwezige straling in Wit-Rusland. Nederland heeft een grote rol in het helpen van kinderen uit de besmette gebieden, zo zijn er organisaties ontstaan die het mogelijk maken om kinderen naar Nederland te halen, zodat hun gezondheid aan gesterkt kan worden. De kinderen komen in Nederland voor een periode van twee maanden, omdat in die tijd het kind aangesterkt kan worden. Ook gaan de kinderen gewoon naar school, met hun eigen onderwijzers is dat geen probleem. Ze logeren die tijd bij gastgezinnen die zich van te voren hebben aangemeld voor het project. Uit ervaringen blijkt dat de kinderen er echt van opknappen in de tijd dat ze in Nederland verblijven.
5. Slotwoord
Zal de radioactiviteit ooit uit Wit-Rusland verdwijnen? Vast wel, maar de komende honderden jaren zeker nog niet. Wij kunnen de radioactiviteit niet laten verdwijnen, maar we kunnen wel hulp aan het land bieden, hulp in de vorm om stichtingen te steunen. Dat kan financieel, maar u kunt er ook over nadenken om zelf gastouder te worden. Rechtstreeks hulp bieden aan een kind waarvan de toekomst erg onduidelijk is, hulp aan een kind dat iedere dag besmet eten krijgt, hulp aan een kind die het verdient!